İman hakikatlerinde altı esas vardır iman etmenin gerekleri şartsız koşulsuz altı esası kabullenmektir Allah Kur'an,la bu hükmü getirmiştir Kur'an hükümleri hem zebur hem tevrat hemde incilin hükümlerini alır ve açıkça diğer gönderdiği kitapların değiştirilmiş hükümlerinide beyan etmiş olur asırlar önce inen ayetlerde hem o asırda yaşananları hem daha evvel yaşanmışları ve kıyamete kadar yaşanabilecekleri açıklar mesela asrı saadetde yaşanılanların yanlış ve şeytanın sapkın yolunu tuttuklarını anlatmakla Peygamber Efendimiz Hz.Muhammed s.a.v. iman edip gösterdiği yolu izlemeleriyle doğru olanları ve yaşantıyı gösterir Kur'an tüm insanlığa inmesiyle günümüze ve kıyamete kadar diğer dine mensup Yahudi ve Hıristiyanlarada nasıl yaşamaları gerektiğini öğütler,asırlar öncesinde sapkınlığa girmiş Yahudi ve Hıristiyanların yaptıklarını bir çok ayetlerde haber vermekle bir nevi manasında der: İşte bakın yaptıkları yanlışlıklar bunlardır yaptıkları kendilerinin helakine sebebiyet verip zulm ettiler siz böyle yapmayın ve size nasıl insanlık şuurunda yaşanması gerekir en son nebimi Peygamber Efendimiz Hz.Muhammed s.a.v. gönderdim onada iman edinki cennetin anahtarı imandır ve bir daha peygamber ve kitap gelmeyeceğini açıklar son noktayı koyar.
Mesela:Habeş kralı necaşi Peygamber Efendimiz Hz.Muhammed s.a.v. iman etmiştir fakat ben kendime malik değilim bir halkım var demekle izin ister Peygamber Efendimiz Hz.Muhammed s.a.v. haber gönderir necaşinin yaşantısı Hıristiyanlık kaidesine göredir ve ölene kadar öyle yaşar vefat ettiğinde Peygamber Efendimiz Hz.Muhammed s.a.v. kalkın kardeşimiz necaşinin cenaze namazını kılacaz buyurmasıyla iltifata mahzar olur mana ile anlayışdaki en temel noktanın iman olduğu açıkça gösteriyor.
Asrı saadetde putperestliğin tamamen yıkılmasıyla tertemiz bir din kurulmasıyla insanın doğru gerçek yaşantısı hem Yahudilere hem Hıristiyanlara gösterilmiş olur namaz oruç gibi dinin verilmiş olan ibadet şekli yaşantısıyla diğer dine mensup insanlığında kendi inandıkları doğru olan ibadetlerini yapmalarını örnekler gösterir diğer dinlerinde doğru olan emredilenleri yapmaları mesela mü'min insanı öldürme,zina yapma,hırsızlık yapma,kul hakkı yeme,yetimi ezme hakkını yeme gibi hükümlerle emereder ve kendi inançlarında olan ibadetleri yapmalarıyla kulluğa çağırır tüm dinlerde olanda budur ve imanın altı esaslarını kabul etmelerini emreder noktayı koyar.
Mü'min inanmış demektir ve dini terimdir inanmakda asıl kalpde olup dille ikrar etmektir tüm insanlığın özündeki kalpde imanın gerçekleşmesidirki kalplerede sadece Allah hükmeder ve tüm insanlığın özünü kalple bağlar kalpde toplar yani cennet çekirdeğini ve cehennennem tohumunu insanlığın içinde üç hayat şekli oluşur.
1:Mü'min: İnanıp iman etmesidir iman etmemiş insanda mü'min vasfı olmaz bu vasıfda sadece islam dinine vergi olmayıp diğer dinlerde yaşayanlarıda kapsar bu vasfın gerçekleşmeside Peygamber Efendimiz Hz.Muhammed s.a.v. kabullenmeleriyle Mü'min olmuş olur cennet anahtarı verilmiş olunur.
2:Kafir: Hep tereddütle hayatı geçer bir gün gerçekleşecek ölüm korkusunu hep taşır bunun içinde ölümü unutturacak yaşantı ister ve sadece düşüncesinde yok etmeye çalışır hayatın tüm zevklerine muttali olur yaşamaya çalışır kendi inancına göre hayatı biçer bazende nefsini firavun gibi yüceltip ilah gibi görmeye ve göstermeye çalışır böylelikle cehennem tohumu kalbinde yetiştirir kalp körleşir kimiside içinde inancı doğruyu yanlışı fark eder anlar vicadanını dinler fakat yaşadığı yasak edilmiş şeytani hayat daha cazip gelir vazgeçmez bırakamaz her bir kulun kalbine göre hükmeden Allah kafir yaşantısında olanların ahiretde sorgularında önceki yazılarda açıklandığı gibi cehennemden başka gidecek yer olmadığından dilerse af eder dilerse azap eder bu sebeble kafir dine ilişmez ilişemezde çünkü kafir bilmez anlamaz inkar ettiğiyle boş zaman geçirmek istemez vaktini zevki sefasına harcamak ister ebediyetden bahsediliyor gerçekse tereddütünde olmasından dinlemekle doğrumu değilmi aklıyla anlamak ister.
3:Münafık: Kendi çıkarlarına düşkün kafirin yapmadığını yapar menfaatleri için ikiyüzlü her türlü hile aldatma ve yalancıdırlar dini dahi şeytanın yolunda zevk sefalarına alet eder kullanırlar kendilerini mü'min göstermeye çalışırlar Kur'an,ı, dini, imanın yaşantısındaki manaları idrak edemezler açıklayamazlar bu gibi hayat yaşayanlar cehennem tohumundan öte daha dünyadayken kalpleri mühürlenir kendilerini imanlı sanabilirler.
Said Nursi Hz. kabre üç şekilde girilir dediği gibi.
1: İnanırsın yaşarsın.
2: İnanırsın yaşamazsın.
3: Ne inanırsın nede yaşarsın.
Peygamber Efendimiz Hz.Muhammed s.a.v. hadisleri ve Büyük zatların açıkladığı beyanlar gösterirki cennetin anahtarı imandır ve ne Kur'an ne Hadisler Nede din kimsenin malı değildir herşeyin açıklamasında dinin anlatılmasında din hizmeti yapanların yazdıkları herkesce bilinir ve anlatılan din hizmetinde sorumluluk iktiza eder bu sorumluluğun neticesinde ebedi cehennemi göze almakla başlarki herkes kendi keyfince dine imana ilişemez ilişenler gerçekleşecek olan mahşeri sorguyla ebedi cehennemi göze alır dini düşünce ufkunu açıp akla ruha kalbe tatminlik veren açıklamaları her okuyan görür anlar doğru veya yanlış der dilerse inanır dilerse inanmaz ahiretdeki hesabını ona göre verir yada okunanlarda hükümlerin haricinde hükümlerin açıklamaları yapandan kalbe ruha akla hitapla daha iyisini yapan olursa daha iyi olmakla diğer din hizmetindeki yazarında hoşnutluğunu alır bu daha güzel olmuş daha güzel anlatmış demekle iltifatda kazanır.
Din hizmetinde ükümlerin haricinde açıklamalarda suç aramak suç bulmak gibi hasedle oluşan saldırganlıklarda kimsenin haddine değildir böyle haddini bilmemezlikle suç bulmaya çalışıp suç teşgil edenler zarar verenler ahiretde hesabını verir neticeside insanlara Kur'an, hadis ve dinin emirlerindeki açıklamalarla imanla ahireti kazandırmak amacındaki hizmeti yok etmek cephe almasını neticelendirir ebedi cehenneme gider.
Kim karşı çıkarsa yalanlarsa Said Nursi Hz. dediği gibi gözünü kapayan yanlız kendine gece yapar,yani kendi zararına eğer yalanlamasıyla birde fitneye sebeb olursa kışkırtırsa sebeb olduklarınında veballerini üzerine alır evet mü'min gıpta eder hatta yardım eder daha güzel açıklamalar yapmaya çalışır Kafir yalanlar kendine eder münafık hased eder kaos çıkartır insanlarada zarar verir.